باتری در apc ups :
باتری در apc ups دارای ویژگی هایی است که در اینجا به بررسی و شرح آن می پردازیم. منظور از “یو پی اس APC” به طور کلی، دستگاههای منبع تغذیه بدون وقفه (UPS) است که توسط شرکت APC تولید و عرضه میشوند. این یو پی اسها برای محافظت از تجهیزات الکترونیکی در برابر مشکلات برق مانند:
- قطعی برق (Power Outages): مهمترین وظیفه یو پی اس، تأمین برق از باتری در زمان قطع برق است تا تجهیزات فرصت داشته باشند به صورت ایمن خاموش شوند یا تا زمان وصل مجدد برق به کار خود ادامه دهند.
- نوسانات ولتاژ (Voltage Fluctuations): شامل افزایش ناگهانی ولتاژ (Surges)، افت ولتاژ (Sags/Brownouts)، و افزایش یا کاهش مداوم ولتاژ (Over/Under-voltage).
- نویزهای الکتریکی (Electrical Noise): اختلالاتی که میتوانند بر عملکرد صحیح تجهیزات تأثیر بگذارند.
در یو پی اس apc باتری باید چگونه شارژ گردد؟
در یو پی اسهای برند APC که عمدتاً از باتریهای سرب-اسید مهار شده (Sealed Lead Acid VRLA) استفاده میکنند، روش شارژ کاملاً سازمانیافته و با استانداردهای خاص انجام میشود تا:
- عمر باتری حفظ شود.
- از خطر شارژ بیشازحد یا کمتر از حد جلوگیری گردد.
- ظرفیت واقعی باتری پایدار بماند.
روش مطلوب شارژ باتری در APC UPS
1. نوع شارژ: Float Charging (شارژ شناور)
APC برای UPSهای استاندارد خود از شارژ شناور استفاده میکند، یعنی:
- شارژر باتری در طول زمان، ولتاژ ثابتی را به باتری اعمال میکند تا در حالت شارژ کامل باقی بماند.
- وقتی برق شهری متصل است، باتری همیشه آماده و شارژ کامل است.
ولتاژ مناسب شارژ شناور (برای هر سلول سرب-اسید):
- حدود 2.25 تا 2.27 ولت در دمای 25°C
- یعنی برای یک باتری 12 ولتی (شامل 6 سلول): 13.5 تا 13.6 ولت
2. جبران دما (Temperature Compensation)
- اگر UPS در محیطی گرمتر یا سردتر از 25°C کار کند، ولتاژ شارژ باید تغییر کند:
- به ازای هر °C بالاتر از 25 ➡ ولتاژ شارژ کمی کاهش مییابد.
- به ازای هر °C پایینتر از 25 ➡ ولتاژ شارژ کمی افزایش مییابد.
- این تنظیم توسط سنسور داخلی و نرمافزار UPS به طور خودکار انجام میشود.
3. زمان شارژ پس از قطع برق
- باتری معمولاً پس از یک قطعی برق کامل، بسته به ظرفیت و عمق تخلیه، ۳ تا ۶ ساعت نیاز دارد تا دوباره شارژ کامل شود.
- APC برای جلوگیری از آسیب باتری، شارژ سریع (Fast Charging) به شکل تهاجمی استفاده نمیکند، چون گرما تولید میشود و عمر باتری کم میشود.
4. تخلیه و شارژ دورهای (Calibration / Self-Test)
- نرمافزار یا پنل UPS گاهی یک تست خودکار انجام میدهد که باتری را کمی تخلیه میکند و سپس دوباره شارژ میکند، تا سلامت و ظرفیت واقعی باتری مشخص شود.
- این تست معمولاً باعث کاهش چشمگیر عمر باتری نمیشود، اما نباید آن را بیش از حد تکرار کنید.
5. نکات مهم برای طول عمر بیشتر
- دمای محیط: بین 20 تا 25°C نگه دارید.
- عدم برقکشی طولانی: اگر UPS مدت زیادی خاموش و بدون برق شهری باشد، باتری شارژ خود را از دست میدهد و سولفاتزده میشود.
- اجرای شارژ کامل قبل از ذخیره یا خاموشی طولانی: اگر UPS قرار است مدتی استفاده نشود، باتری را کامل شارژ کنید و ماهی حداقل یکبار آن را به برق وصل کنید تا شارژ حفظ شود.
- از باز کردن یا تعویض مدار شارژ APC خودداری کنید؛ این سیستم دقیق کالیبره شده و هرگونه تغییر باعث شارژ نامناسب و آسیب باتری میشود.
تضعیف باتری در یو پی اس در اثر چه عواملی ایجاد می شود؟
تضعیف و کاهش عمر باتریها در سیستمهای یو پی اس (UPS) یک فرآیند طبیعی است، اما عوامل محیطی و عملیاتی متعددی میتوانند این فرآیند را به شدت تسریع کنند. باتریها معمولاً مهمترین جزء UPS هستند که نیاز به تعویض دورهای دارند.
در زیر، مهمترین عواملی که باعث تضعیف باتری در یو پی اس میشوند، آمده است:
۱. دمای بالا (مهمترین عامل)
دمای محیط یکی از اصلیترین قاتلان عمر باتریهای سرب-اسید (VRLA)، که متداولترین نوع در UPS هستند، محسوب میشود.
- اثر: افزایش دما سرعت واکنشهای شیمیایی داخل باتری را افزایش میدهد، که منجر به خوردگی سریعتر صفحات سربی و تبخیر الکترولیت (خشک شدن داخلی) میشود.
- قاعده کلی: دمای بهینه برای باتریها معمولاً ۲۵ درجه سانتیگراد (۷۷ درجه فارنهایت) است. به طور عمومی، به ازای هر ۸ تا ۱۰ درجه سانتیگراد افزایش دما بالاتر از این حد، عمر مفید باتری تقریباً نصف میشود. نگهداری باتری در دمای ۳۵ درجه سانتیگراد میتواند عمر طراحی یک باتری ۱۰ ساله را به کمتر از ۵ سال کاهش دهد.
۲. شارژ نامناسب (ولتاژ اشتباه)
سیستم شارژ UPS باید ولتاژ دقیق و ثابتی را برای حالت شناور (Float Charge) حفظ کند. انحراف از این ولتاژ باعث آسیب جدی میشود:
- شارژ بیش از حد (Overcharging): اگر ولتاژ شارژ کمی بالا باشد، باتری دائماً در حال شارژ شدن است. این امر باعث تولید بیش از حد گاز، گرم شدن داخلی و در نهایت تبخیر الکترولیت (آب) میشود و باتری خشک و غیرقابل استفاده میگردد.
- شارژ کمتر از حد (Undercharging): اگر ولتاژ شارژ کمی پایین باشد، باتری به طور کامل شارژ نمیشود و دچار سولفاته شدن میشود. سولفاته شدن (تشکیل کریستالهای سولفات سرب سخت) ظرفیت ذخیرهسازی انرژی باتری را کاهش داده و در نهایت آن را از کار میاندازد.
۳. عمق و تکرار چرخههای دشارژ (تخلیه)
باتریهای UPS عموماً برای استفاده در حالت آماده به کار (Standby Service) طراحی شدهاند، نه برای چرخههای مکرر تخلیه و شارژ (مانند باتری خودرو).
- تخلیه عمیق: هرچه باتری عمیقتر تخلیه شود (مثلاً تا ۱۰% ظرفیت باقی بماند)، عمر چرخهای آن کاهش مییابد. یک تخلیه کامل (۱۰۰% دشارژ) آسیب بیشتری نسبت به تخلیه سطحی (۲۰% دشارژ) وارد میکند.
- تکرار زیاد: اگر قطعی برق به طور مکرر اتفاق بیفتد و باتری مجبور باشد دائماً تخلیه و مجدداً شارژ شود، عمر کلی آن به سرعت کاهش مییابد.
۴. جریان ریپل AC (AC Ripple Current)
جریان ریپل به نوسانات کوچک جریان متناوب (AC) گفته میشود که به دلیل نقص یا طراحی ضعیف شارژر، وارد جریان شارژ مستقیم (DC) باتری میشود.
- اثر: این جریان ریپل میتواند باعث گرم شدن داخلی باتری شود و منجر به خوردگی بیشتر و کاهش عمر مفید گردد.
۵. کهولت سن و عمر ذاتی
حتی تحت شرایط ایدهآل نگهداری و دمای مناسب، باتریهای سرب-اسید عمر شیمیایی محدودی دارند.
- اثر: با گذشت زمان، صفحات سربی داخلی به تدریج خورده میشوند، حتی زمانی که باتری در حالت شناور قرار دارد. این فرآیند باعث کاهش تدریجی ظرفیت باتری میشود.
- عمر طراحی: باتریهای استاندارد UPS معمولاً عمر طراحی ۳ تا ۵ سال دارند. مدلهای “Long Life” میتوانند ۱۰ سال یا بیشتر دوام بیاورند، اما این امر به نگهداری بسیار دقیق وابسته است.
شرکت آروند آویژه پارسیان در زمینه سرویس و نگهداری از یو پی اس های APC و MGE و هووآوی دارای خدمات بسیار جامعی می باشد. که در صورت نیاز به مشاوره با متخصصان ما تماس حاصل نمایید.
