کلید مینیاتوری چیست؟
کلید مینیاتوری امروزه بحث ایمنی برق در ساختمان تحت قوانین مصوب سازمان نظام مهندسی ساختمان انجام شده و بر آن تاکید شده است. به همین علت وسایل حفاظتی متنوعی برای تأمین امینت برق کشی ساختمانی و
صنعتی موردتوجه قرار گرفته است.
فیوز یا کلید مینیاتوری یا MCB – Miniature Circuit Breaker یکی از این ابزارها است که ساختمان داخلی شبیه فیوز آلفا دارد. و به واسطۀ خصوصیات منحصر به فردی همچون قابل استفاده بودن بعد از هر بار قطع و قطع
همزمان سه فاز کاربرد فراوانی دارند.
رنج جریانی تولید کلیدهای مینیاتوری به ترتیب عبارت است از ۱، ۲، ۴، ۶، ۱۰، ۱۶، ۲۰، ۲۵، ۳۲، ۴۰، ۵۰، ۶۳ و در بعضی برندها در رنج ۸۰، ۱۰۰ و ۱۲۵ آمپر که البته بسیار محدود هستند. لازم به ذکر است که تقریباً تمامی انواع کلید
مینیاتوری موجود در بازار ایران برای مصارف برق با جریان AC تولید می‌شوند و کلیدهای مینیاتوری برای مصارف برق با جریان DC بسیار کم و محدود است. کلیدهای مینیاتوری برای مصارف برق با جریان DC بیشتر در
بخش‌های مخابراتی و الکترونیکی کاربرد داشته و در دسته بندی کلیدهای مینیاتوری خاص قرار می‌گیرند.
ویژگی های منحصر به فرد کلید مینیاتوری اشنایدر (MCB)
- امنیت پیوسته سیستم
- حفاظت انسان در مقابل تماس غیرمستقیم با سیستم های زمین TN، IT
- حفاظت انواع مدار الکتریکی
- رنج گسترده جریان فیوز
- تشخیص سریع خطای اتصال کوتاه و اضافه بار حرارتی در کمترین زمان
- قدرت انتخاب گسترده
- امنیت عملکرد و نگهداری در مدارات برق صنعتی
- پاسخ برای تمامی زیر ساخت ها (برق صنعتی و برق ساختمان)
- حفاظت بهینه خط
- ایده آل برای حفاظت الکتریکی و قطع اتوماتیک دقیق
کاربرد کلید مینیاتوری اشنایدر:
- انتهای خط توزیع ولتاژ ضعیف
- حفاظت مدار موتور الکتریکی
- حفاظت مدار جریان مستقیم
- حفاظت مدار روشنایی ساختمان ها
- حفاظت مدار ترانسفورماتورهای الکتریکی
- حفاظت مدارهای الکتریکی در تمامی صنایع
کلیدهای مینیاتوری اشنایدر یا کلید اتوماتیک مینیاتوری در اصل نوعی کلید خودکار است که هر دو مشخصه قطع کنندگی زیر بار و مجزا کنندگی را دارد و وظیفۀ آن قطع مدار در زمان اتصال کوتاه یا اضافه بار می باشد. کلید
مینیاتوری از سه قسمت رله مغناطیسی برای حفاظت اتصال کوتاه، رلۀ حرارتی یا رلۀ بی متال برای حفاظت اضافه بار و مجزا کننده تشکیل شده است. این کلید از دو قسمت مغناطیسی (جریان زیاد در مدت زمان کم) و حرارتی
(افزایش تدریجی جریان) تشکیل شده است.
در کلیدهای مینیاتوری اشنایدر عملکرد مغناطیسی کلید جهت حفاظت اتصال کوتاه بکار می رود؛ جریان اتصال کوتاه بوسیلۀ سیم پیچ که دارای تعداد دور کم و قطر زیاد می باشد بصورت مغناطیسی تشخیص داده شده و فیوز
مینیاتوری عمل می کند.
کلید مینیاتوری در عملکرد بی متالی که جهت حفاظت اضافه بار استفاده می شود؛ بدین صورت عمل می کنند که بوسیله یک فلز (بی متال) جریان اضافه مدت دار بیشتر از جریان نامی شناسایی شده و با گرم شدن فلز، بی متال
خم شده و باعث عمل کردن کنتاکت فیوز مینیاتوری و قطع شدن مدار می شود.
مشخصات کلید مینیاتوری اشنایدر:
ولتاژ ضربه ای:
مقدار پیک ولتاژ ضربه ای که کلید بدون خراب شدن می تواند تحمل کند.
نوع جریان:
کلیدهای مینیاتوری از لحاظ نوع جریان بر دو نوع AC و DC تقسیم می شوند. در حالت کلی کلیدهای مینیاتوری DC را برای مقاصد AC نیز می توان استفاده نکرد ولی برعکس آن سبب کاهش طول عمر کلید AC می شود.
رنج جریان نامی:
جریان نامی کلیدهای مینیاتوری اشنایدر در گسترۀ ۲، ۴، ۶، ۱۰، ۱۶، ۲۰، ۲۵، ۳۲، ۴۰، ۵۰ و ۶۳ آمپر تک پل، دو پل و سه پل و در گسترۀ ۱۶، ۲۵، ۳۲، ۴۰ آمپر چهار پل تولید می شوند. البته کلید مینیاتوری های ۸۰، ۱۰۰ و ۱۲۵ آمپر نیز
در حیطۀ تولید کلیدهای مینیاتوری می باشند لازم به ذکر است که تفاوت کلید مینیاتوری ۱۰۰ آمپر با دیگر کلیدهای مینیاتوری در سایز آن می باشد و کلید مینیاتوری ۱۲۵ آمپر تنها عمل قطع و وصل را انجام می دهند و نقش
حفاظتی ندارند و به کلید خشک نیز معروف می باشند. به عبارت دیگر، کلید مینیاتوری نیست و فقط در ظاهر شبیه به آن است.
قدرت قطع
از جمله مشخصات مهم کلید مینیاتوری اشنایدر قدرت قطع آن است. قدرت قطع کلید به معنای میزان توانایی کلید در قطع جریان اتصال کوتاه عبوری از مدار می باشد. کلیدهای مینیاتوری دارای قدرت قطع ۶ و ۱۰ کیلو آمپر است.
طبق استاندار IEC 898 قدرت قطع کلیدهای مینیاتوری های اشنایدر ۶ کیلو آمپر شناخته می شوند و طبق استاندارد IEC947-2 قدرت قطع کلید مینیاتوری های اشنایدر ۱۰ کیلو آمپر است.
ساختار کلید مینیاتوری اشنایدر:
قسمت های زیر، ساختار کلیدهای مینیاتوری اشنایدر را تشکیل می دهد.
پوسته
کلیۀ قسمت های کلید مینیاتوری در داخل محفظه ای قرار می گیرد که باید از مواد عایق با حداقل ولتاژ ۲۵۰۰ ولت و غیرقابل اشتعال با مقاومت حرارتی نزدیک ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد باشد. مواد عایق به طور معمول از باکالیت،
ملامین یا نوع خاصی از پلی آمید الیافدار ساخته می شوند.
بدنۀ کلیدهای مینیاتوری در نوع غیر استاندارد از مواد پلاستیکی ساده و یا آسیابی تهیه می شود که مقاومت مناسب در مقابل حرارت ناشی از عبور جریان و جرقه ناشی از قطع و وصل را ندارد و عمدتاً دارای بوی خاصی هستند
که می توان آن را از انواع دیگر تفکیک داد. استفاده از کلیدهای مینیاتوری غیر استاندارد در ساختمان ها یا تجهیزات الکتریکی بسیار خطرناک بوده و در برخی موارد موجب آتش سوزی می شود. بنابراین در هنگام خرید کلید
مینیاتوری از گارانتی و دارا بودن تأییدیه های فنی مطمئن شوید.
مگنت
یکی از اجزای داخلی کلید مینیاتوری که از سیم پیچ مسی، هسته مرکزی ثابت و متحرک از جنس مواد فرومغناطیس، فنر، اتصالات و … تشکیل شده است مگنت می باشد. مگنت جریان هایی تا چند برابر جریان نامی کلید با
توجه به تیپ کلید که روشنایی یا موتوری یا موتوری سخت باشد (۳ تا ۱۴ برابر جریان نامی) را تحمل می کند و باعث قطع فوری و لحظه ای کلید می شود. در کلیدهای مینیاتوری استاندارد برای هر جریان نامی، مگنت خاص
خود را انتخاب می کنند.
بی متال
یکی دیگر از اجزای داخلی کلیدهای مینیاتوری، بی متال یا رله اضافه بار است که در زمان تولید کلید مینیاتوری بوسیلۀ یک پیچ، جریان نامی دقیق کلید تنظیم و توسط کارخانه لاک می شود. این رله کار قطع مدار را در برابر اضافه
بار بر عهده دارد.
جرقه گیر
این قسمت از صفحات فلزی موازی هم تشکیل شده است که توسط لایه های عایق از هم جدا شده اند و در زمان قطع با تقسیم جرقه به جرقه های کوچک، از ایجاد جرقه های خطرناک و پر صدا و گرمای زیاد جلوگیری می کنند.
معمولاً در کلیدهای بی کیفیت و ارزان قیمت، این قطعه وجود ندارد که شاید ساده ترین یا ابتدایی ترین راه شناسایی این موضوع، وزن کم کلید باشد. کلیدهای مینیاتوری جریان مستقیم، علاوه بر داشتن مگنت طبیعی دارای رله
مگنتیک مخصوص جهت کار در جریان مستقیم می باشد، بنابراین می توان از کلیدهای DC در مدار AC نیز استفاده کرد.
شرکت آروند آویژه پارسیان در زمینه کلید های مینیاتوری به خصوص کلیدهای اشنایدر خدمات بسیار جامعی را ارائه می دهد چنانچه در این زمینه نیاز به هر گونه راهنمایی دارید می توانید با متخصصان ما تماس حاصل نمایید
و از مشاوره ای دقیق بهره مند گردید.
